G
GulsahToptas
Kullanıcı
İş arayan sayısı artarken işverenin seçiciliği de artıyor. Çünkü iş piyasası öyle gerektiriyor. Peki “fark yaratan gençler arıyoruz” diyen şirket yöneticilerinin yeni mezunlardan bu anlamda beklentisi ne olabilir? Yeni mezunlar nasıl fark yaratacak, yaratmalı? Exelect Genel Müdürü Jale Bengiler, işverenin tercihlerini anlatırken referans ve stajın altını çizdi. Ona göre, üniversitede okurken mümkünse her yaz staj yapmak çok önemli. Böyle gençler iş görüşmelerinde kendilerini hemen belli ediyor ve bir, belki birkaç adım öne çıkıyor.
Staj konusunda işverenler ne düşünüyor? Beklentileri neler?
-Kariyer günleri, stajın daha ciddi bir şekilde olmasını sağlıyor. Genelde öğrenciler şirketlere özgeçmiş gönderiyor. Ama şunu söyleyebilirim ki, adayların staj yapması lazım. Ciddi bir şekilde, işyerindeki gibi çalışmak çok önemli bir deneyim gençler için. Ayrıca bir yazla da sınırlı kalmamalı staj. İlk seneden itibaren stajlara devam etmeli. Diyelim ki pazarlama tarafındasınız ama işletme okuyorsunuz ve nereye yöneleceğinizi bilmiyorsunuz. İşte tam bu noktada stajların önemi ortaya çıkıyor. Okula giderken ne istediğinizi tam olarak bilemeyebilirsiniz. Stajlar sayesinde ne yapmak istediğiniz, hangi yöne yönelmeniz gerektiği konularında aydınlanıyorsunuz. Bazen adaylar staj yapmak istediğini, sadece aklındaki departmanda çalışmak istediğini, o şirkette masa ve bilgisayarının mutlaka olması gerektiğini söylüyor. Ve bütün imkanların mükemmel olmasını istiyor. Böyle bir şey maalesef yok. Önemli olan sizin o işten, şirketten, çalışma arkadaşlarınızdan kapacağınız ne varsa hepsini kapabilmek. Öğrenmek sadece masa ve bilgisayarla sınırlanmamalı. Çünkü siz oraya öğrenmeye gidiyorsunuz.
HEPSİNİ ÖĞRENMEYE ODAKLANIN
“İyi diyorsunuz da, bana sürekli fotokopi çektiriyorlar,başka bir şey öğrenemiyorum” diyenlere ne diyeceksiniz?
Eğer insan bir şeyler öğrenmek istiyorsa, fotokopi çekerken de çok şey öğrenebilir. Fotokopiyi sadece makineyi kullanmak için öğrenmiyorsunuz. Sizin elinize verilmiş bazı evraklar var. Ama çoğu kişi elindeki bu evrakın ne olduğunu bilmiyor. Tabii ki etik değerler çerçevesinde, o evraktan pek çok şey öğrenebilirsiniz. Dosyalama yaparken personel evraklarını birçok insandan daha iyi öğreniyorsunuz. Ayrıca oradaki eksiklikleri görebilirsiniz. Açık ofistesiniz ve her şeyi görüyorsunuz. Bütün bunları görerek, dinleyerek, “antenlerinizi” açık tutarak yapabilirsiniz. Sadece duyduklarınızla bile çok şey öğrenebilirsiniz. Bu sadece işle ilgili olan şeyler. Bir de, iş düzeni ile ilgili olan şeyler var. İş disiplini, iş kıyafetleri, birbiriyle diyaloglar gibi kurumsal olmanın ya da olmamanın yolu nedir, gibi şeyleri de görebilir, olumsuzluklardan da pek çok şey öğrenebilirsiniz.
Bir şirkete gidiyorsunuz, organizasyon şemasını öğreniyorsunuz. Kim kime bağlı, sorumlulukları ne, gibi soruların cevaplarını öğrenme fırsatını yakalıyorsunuz. Çok basit görünen şeyler bile olsa, iş hayatına dair pek çok şeyi bu şekilde fark edebilir adaylar. Hiç staj yapmamış bir insan iş hayatına başlarsa çok farklı, 3-4 yerde staj yapan birinin işe başlaması çok farklı şekilde oluyor. Doğal olarak da işveren böyle bir deneyimi edinmiş yeni mezun arkadaşları tercih ediyor.
İYİ BİR STAJ YAPTINIZSA BUNU BELGELEYİN
Diyelim bir yeni mezun çok iyi yerlerde staj yaptıysa ve referansları çok iyiyse, direkt o insan tercih edilir. Ama eğer böyle bir şey yoksa, kendi sektöründe staj yapmış, uzun süreli stajları olan, işin gerekliliklerine göre adaylar arasından seçim yapılır. Gerçekten iyi bir staj yapın, belge anlamında bunu elinize alın ve iş görüşmelerinde bunu gösterin.
Referans konusuna gelirsek... İşverenin dikkat ettiği bir nokta da bu. Referansları nasıl ayıklıyorsunuz?
-Bazen yeni mezunlar ya da az deneyimliler hasbelkader referans bulup yazabiliyor. Onunla çalışmayan kişi için bir anlam ifade etmiyor. Yeni mezunlarda eğer staj yaptıysa staj yaptığı insanları referans olarak alıyoruz. Ya da hiçbir şey verilmiyorsa, öğrencisi olduğu hocasını referans olarak vermesini istiyoruz. Bütün bunlar verilen referanslar. Zaman zaman verilmeyen referanslardan da yararlanıyoruz. İsteğimiz adayın çalıştığı insanlara ulaşmak. Onun çalışma şartlarını, performansını kısmen de olsa anlatabilecek kişilere ulaşmak... Sadece referans kısmında o isimlerin yazması gerekmiyor yani.
Her seferinde referans kontrolü yapılıyor mu, işveren veya danışmanlık şirketleri tarafından?
-Diyelim bazı referanslarda “arkadaş canlısı” bir durum hissediyoruz. O noktada kontroller başlıyor. Çünkü arkadaşına destek olmak için referans olmayı kabul eden insanlar var. Ya da adayla çok samimi olan, bu yüzden de tam olarak güvenemediğimiz insanlarda da geçmişe dönük çalışılan yerler ile referans olarak verilmeyenlerin de kontrolünü yapıyoruz.
REFERANS KOMİSERİMİZ VAR
Karşı tarafın iyi bir referans vermesi işe alımı ne kadar etkiliyor?
-Türk insanı bu anlamda çok duygusal. Kendini çok sorumlu hissediyor. Bazen olduğundan da iyi referans vermek istiyor. Herhangi bir olumsuzluğa neden olmak istemediği için, konuştuğu insanın önünü açmak istiyor. Daha çok çaba sarf ediyor. Bu iş için de bir referans komiserimiz var. Kontrollerimizi hem e-posta ile hem de telefonla yapıyoruz. Bu iki koşulda da baktığımız bazı özellikler var. Referans gösterilen kişinin ne kadar doğru olabildiğini, o cevapları verirken ne kadar sağlıklı olduğunu ya da referansı vermeye ne kadar istekli olduğunu gösterecek bazı kriterler... Çünkü bazıları çok fazla çaba sarf ediyor ve bu da yanıltıcı oluyor.
didem tekin.
Staj konusunda işverenler ne düşünüyor? Beklentileri neler?
-Kariyer günleri, stajın daha ciddi bir şekilde olmasını sağlıyor. Genelde öğrenciler şirketlere özgeçmiş gönderiyor. Ama şunu söyleyebilirim ki, adayların staj yapması lazım. Ciddi bir şekilde, işyerindeki gibi çalışmak çok önemli bir deneyim gençler için. Ayrıca bir yazla da sınırlı kalmamalı staj. İlk seneden itibaren stajlara devam etmeli. Diyelim ki pazarlama tarafındasınız ama işletme okuyorsunuz ve nereye yöneleceğinizi bilmiyorsunuz. İşte tam bu noktada stajların önemi ortaya çıkıyor. Okula giderken ne istediğinizi tam olarak bilemeyebilirsiniz. Stajlar sayesinde ne yapmak istediğiniz, hangi yöne yönelmeniz gerektiği konularında aydınlanıyorsunuz. Bazen adaylar staj yapmak istediğini, sadece aklındaki departmanda çalışmak istediğini, o şirkette masa ve bilgisayarının mutlaka olması gerektiğini söylüyor. Ve bütün imkanların mükemmel olmasını istiyor. Böyle bir şey maalesef yok. Önemli olan sizin o işten, şirketten, çalışma arkadaşlarınızdan kapacağınız ne varsa hepsini kapabilmek. Öğrenmek sadece masa ve bilgisayarla sınırlanmamalı. Çünkü siz oraya öğrenmeye gidiyorsunuz.
HEPSİNİ ÖĞRENMEYE ODAKLANIN
“İyi diyorsunuz da, bana sürekli fotokopi çektiriyorlar,başka bir şey öğrenemiyorum” diyenlere ne diyeceksiniz?
Eğer insan bir şeyler öğrenmek istiyorsa, fotokopi çekerken de çok şey öğrenebilir. Fotokopiyi sadece makineyi kullanmak için öğrenmiyorsunuz. Sizin elinize verilmiş bazı evraklar var. Ama çoğu kişi elindeki bu evrakın ne olduğunu bilmiyor. Tabii ki etik değerler çerçevesinde, o evraktan pek çok şey öğrenebilirsiniz. Dosyalama yaparken personel evraklarını birçok insandan daha iyi öğreniyorsunuz. Ayrıca oradaki eksiklikleri görebilirsiniz. Açık ofistesiniz ve her şeyi görüyorsunuz. Bütün bunları görerek, dinleyerek, “antenlerinizi” açık tutarak yapabilirsiniz. Sadece duyduklarınızla bile çok şey öğrenebilirsiniz. Bu sadece işle ilgili olan şeyler. Bir de, iş düzeni ile ilgili olan şeyler var. İş disiplini, iş kıyafetleri, birbiriyle diyaloglar gibi kurumsal olmanın ya da olmamanın yolu nedir, gibi şeyleri de görebilir, olumsuzluklardan da pek çok şey öğrenebilirsiniz.
Bir şirkete gidiyorsunuz, organizasyon şemasını öğreniyorsunuz. Kim kime bağlı, sorumlulukları ne, gibi soruların cevaplarını öğrenme fırsatını yakalıyorsunuz. Çok basit görünen şeyler bile olsa, iş hayatına dair pek çok şeyi bu şekilde fark edebilir adaylar. Hiç staj yapmamış bir insan iş hayatına başlarsa çok farklı, 3-4 yerde staj yapan birinin işe başlaması çok farklı şekilde oluyor. Doğal olarak da işveren böyle bir deneyimi edinmiş yeni mezun arkadaşları tercih ediyor.
İYİ BİR STAJ YAPTINIZSA BUNU BELGELEYİN
Diyelim bir yeni mezun çok iyi yerlerde staj yaptıysa ve referansları çok iyiyse, direkt o insan tercih edilir. Ama eğer böyle bir şey yoksa, kendi sektöründe staj yapmış, uzun süreli stajları olan, işin gerekliliklerine göre adaylar arasından seçim yapılır. Gerçekten iyi bir staj yapın, belge anlamında bunu elinize alın ve iş görüşmelerinde bunu gösterin.
Referans konusuna gelirsek... İşverenin dikkat ettiği bir nokta da bu. Referansları nasıl ayıklıyorsunuz?
-Bazen yeni mezunlar ya da az deneyimliler hasbelkader referans bulup yazabiliyor. Onunla çalışmayan kişi için bir anlam ifade etmiyor. Yeni mezunlarda eğer staj yaptıysa staj yaptığı insanları referans olarak alıyoruz. Ya da hiçbir şey verilmiyorsa, öğrencisi olduğu hocasını referans olarak vermesini istiyoruz. Bütün bunlar verilen referanslar. Zaman zaman verilmeyen referanslardan da yararlanıyoruz. İsteğimiz adayın çalıştığı insanlara ulaşmak. Onun çalışma şartlarını, performansını kısmen de olsa anlatabilecek kişilere ulaşmak... Sadece referans kısmında o isimlerin yazması gerekmiyor yani.
Her seferinde referans kontrolü yapılıyor mu, işveren veya danışmanlık şirketleri tarafından?
-Diyelim bazı referanslarda “arkadaş canlısı” bir durum hissediyoruz. O noktada kontroller başlıyor. Çünkü arkadaşına destek olmak için referans olmayı kabul eden insanlar var. Ya da adayla çok samimi olan, bu yüzden de tam olarak güvenemediğimiz insanlarda da geçmişe dönük çalışılan yerler ile referans olarak verilmeyenlerin de kontrolünü yapıyoruz.
REFERANS KOMİSERİMİZ VAR
Karşı tarafın iyi bir referans vermesi işe alımı ne kadar etkiliyor?
-Türk insanı bu anlamda çok duygusal. Kendini çok sorumlu hissediyor. Bazen olduğundan da iyi referans vermek istiyor. Herhangi bir olumsuzluğa neden olmak istemediği için, konuştuğu insanın önünü açmak istiyor. Daha çok çaba sarf ediyor. Bu iş için de bir referans komiserimiz var. Kontrollerimizi hem e-posta ile hem de telefonla yapıyoruz. Bu iki koşulda da baktığımız bazı özellikler var. Referans gösterilen kişinin ne kadar doğru olabildiğini, o cevapları verirken ne kadar sağlıklı olduğunu ya da referansı vermeye ne kadar istekli olduğunu gösterecek bazı kriterler... Çünkü bazıları çok fazla çaba sarf ediyor ve bu da yanıltıcı oluyor.
didem tekin.
