crt
Kullanıcı
Özürlü..
Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılama güçlükleri olan ve korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişi..
Engellilik Nedir Engelli Kime Denir?
Yalnız bizim dilimizde değil diğer birçok dilde de engelli ve engellilik anlamına gelen birden fazla sözcük bulunmaktadır.
Örneğin Türkçe'de genel düzeyde engelli özürlü sakat sözcükleri aslında aralarında anlam fakları olduğu halde aynı anlama gelmek üzere kullanılmaktadır.
Genelde tüm engelliler için yaşanan bu karmaşa belirli engelli kümeleri için de geçerlidir. Örneğin kör âma görme engelli görme özürlü az gören vb. Bu sözcükler değişik anlamlar taşıdıkları gibi yer yer aynı anlama gelmek üzere de kullanılabilmektedirler. Bu da bir zihin karışıklığı yaratabilmektedir. Adlandırmadaki bu farkl
ar zaman zaman öyle çok tartışmaya neden olmaktadır ki bu tartışmalar gerçek sorunların önüne bile geçebilmektedir. Engellinin kim engelliliğin de ne olduğu açık bir biçimde ortaya konmayınca engellilere yönelik geliştirilecek politikaların yasaların ve hizmetlerin kapsamı da belirsizleşmektedir. Bu belirsizlik de uygulamada pek çok sorunun ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Adlandırmadaki karmaşa ve tanım güçlüğü engellinin kendisini anlatmasını ve diğerlerinin de onları kolayca anlamasını zorlaştırmaktadır.
Engellilerin yaşadığı bir başka sorun da kendileri ile ilgili sağlıklı istatistiklerin olmayışı. İlk defa son İki nüfus sayımında engellilerin belirlenmesine yönelik bir soru sorulmuş bunlardan ilkinden sağlıklı bir sonuç elde edilememiştir. Son nüfus sayımında engellilere ilişkin kimi durumlar daha ayrıntılı sorularla soruşturulmasına karşın kamuoyuna henüz bir sonuç açıklanmamıştır. Sayım sonucunda ortaya çıkacak çok önemli bilgilere dayanarak birçok şeyi konuşabilmek ve pek çok hizmeti planlayıp programlayabilmek sanırım çok daha kolay olacaktır.
Engelliliğin her zaman her yerde geçerli ölçülerle tanımını yapmak bir hayli güçtür. Bu yüzden olsa gerek alanyazında (literatürde) çok değişik tanımları vardır.
Birleşmiş Milletler Sakat Haklan Bildirgesinde..
"Kişisel ya da sosyal yaşantısında kendi kendisine yapması gereken işleri (bedensel ya da sonradan olma) her hangi bir noksanlık sonucu yapamayanlar" (3) sakat olarak tanımlanmaktadır. Engelli sözcüğü genelde hareket yeteneği sınırlanmış bireyi çağrıştırmaktadır. Hareket yeteneğini sınırlayan nedenler ise doğuştan getirilen doğum sırasında karşılaşılan ya da sonradan yaşanan bir hastalık veya kaza sonucu ortaya çıkan bir işlev bozukluğundan kaynaklanıyor olabilir. Hareket yeteneğinin kısıtlı olması başlı başına bir engellilik midir? Eğer öyle ise hepimizin yapamadığı beceremediği bir iş ya da eylem yok mudur yaşamda? Engellilik günlük yaşama katılmayı engelleyen fiziksel işlevlerdeki bir sınırlılık hali olarak değerlendirilmelidir. Gerçekte önemli olan bazı işlevlerin yerine getirilmesinde karşı karşıya kalman bir fiziksel sınırlılığın olması değil bunları "kompanse" edecek destek sistemlerinden yoksun kalmaktır. Eğer bir gözlükle var olan görme yetersizliğinizi rahatlıkla giderebiliyor ve işlerinizi görebiliyorsanız bir sorununuz yok; ancak geri kalmış bir köyde ya da yörede bu gözlüğe ulaşamıyorsanız ciddi bir sorunla karşı karşıyasınız demektir. O halde engellilik çoğu zaman değişken bir konudur. Başka bir deyişle nerede ve nasıl karşılaşacağınıza bağlı olarak sonuçları değişen bir durumdur.
Bireyin fiziksel işlevlerindeki bozukluk ve bunların hareket yeteneğinde yarattığı eksiklik ve güçlük onu toplumun diğer bireylerinden farklı kılar. Bu farklılık engellilerin yaşadığı ayrımcılığın da asıl nedenidir. Bilindiği gibi her türlü ayrımcılığın temelinde farklı olmak yani "alışılmamış özelliklere" sahip olmak vardır.
Fiziksel işlevlerdeki bozukluklar ve bunların hareket yeteneği üzerinde yarattığı sınırlamalar bireyi toplumdan uzaklaştırır. Toplumsal destek sistemlerinin yetersizliği toplumun dışlayıcı tutum ve davranışları da engelli bireyin topluma eşit bireyler olarak katılmasını önler.
Nüfusu 65 milyonu geçmiş olan ülkemizde sayıları 10 milyona yaklaşan engelli insan yaşamaktadır.
Ülkemizde engelliler açısından sağlıklı engellilerinin ne kadarının kentte, köyde yaşadıkların, gelir seviyelerinin ne olduğu, sosyal kültürel ve eğitim durumlarının belirsizliği sorunun çözümde engel teşkil etmektedir. Engelliler; Bedensel, Görme, İşitme, Zihinsel engelliler, Down Sendromu, Otizm, Rett Sendromu, Asperger Sendromu başlıkları altında ifade edilmektedir.
Toplumumuzun sakat, hasta ve hastalıklı kavrama bakışı ve yaklaşımı farklıdır.Ailerinin Çocuklarının hastalıklarının kolayca kabul ettikleri ancak çocuklarının engelli oldukları veya olabilecekleri gerçeğinikabullenmede zorlandıkları bir gerçektir.Aileler çocuklarının engelli olmayanlar gibi yaşamalarını eğitim görmelerini isterken çocuklarının engelli olmayanlarla aynı koşulları paylaşmasının zor olduğunu da bilmeli onları kendi koşulları paylaşmasınınzor olduğunuda bilmeli onları kendi koşullarını içinde değerlendirmelidirler.
Sakatlık toplum tarafından güçsüzlük, acizlik, düşkünlük çaresizlik, acıma ve acınma nedeni olarak algılanmaktadır.
Soayal hukuk devleti olmanın gereklerin biri de engellilerin, sağlık, eğitim, öğretim, ulaşım, gibi sorunlarının çözümlenmesidir.Toplumun engelli olmayan kısmı şunu asla göz ardı etmemelidir. ki % 99.9 oranında herkes potansiyel birer engellidir.
Bu bağlamda gelişmekte olan ülkemizde toplumun engelliler hakkında engellilerin toplum hakkıda ön yargılardan arınmış karşılıklı anlayış, sevgi ve dayanışma ile bütünleşmeyi saglamak gerekir.
Hepimize yakışan davranış biçimi budur.
(alıntı)
