Edip Cansever (1928-1986)

  • Konbuyu başlatan DeryaDer
  • Başlangıç tarihi

Konu hakkında bilgilendirme

Konu Hakkında Merhaba, tarihinde Edebiyat kategorisinde DeryaDer tarafından oluşturulan Edip Cansever (1928-1986) başlıklı konuyu okuyorsunuz. Bu konu şimdiye dek 781 kez görüntülenmiş, 1 yorum ve 0 tepki puanı almıştır...
Kategori Adı Edebiyat
Konu Başlığı Edip Cansever (1928-1986)
Konbuyu başlatan DeryaDer
Başlangıç tarihi
Cevaplar
Görüntüleme
İlk mesaj tepki puanı
Son Mesaj Yazan Salim_Koç
DeryaDer

DeryaDer

Derya Karacan
Moderatör
22 Şub 2009
En iyi cevaplar
0
28
www.deryakaracan.com
İstanbul’da doğmuş. Lise öğrenimini tamamladıktan sonra Kapalıçarşı’da turistik eşya ve halı ticareti yapmaya başlamıştır. 1976’dan sonra yalnızca şiirle uğraşmıştır. İlk şiiri 1944’te İstanbul dergisinde yayınlanmıştır. Bodrum’da tatildeyken beyin kanaması geçirerek, tedavi için getirildiği İstanbul’da 1986’da yaşamını yitirmiştir.


Edebi Kişiliği:


  • İkinci Yeni içinde en çok ve en uzun süre şiir yazan sanatçıdır. Çok değişik şiirler kaleme alıp, her şeyi denemesine rağmen bütün şiirlerinde ortak bir başarı yakalayamamış, bu nedenle “çok arayıp az bulan şair” olarak nitelendirilmiştir.
  • İlk gençlik şiirlerini 1947 yılında İkindi Üstü adlı kitabında toplayan şair; bu şiirlerinde varlıklı, her şeye yaşama sevinci ile bakan bir gencin avareliklerini, duygularını anlatmıştır.
  • 1954 yılında yayınladığı ikinci kitabı Dirlik Düzenlik’te ise kendine özgü bir şiir dili oluşturmuş; toplum eleştirisi için mizahı kullanan, düşünceyi dili içinde eritmiş bir üslupla okuyucusuna seslenmiştir.
  • 1955 yılından itibaren kapalı, tamamıyla soyut bir şiir anlayışına yönelmiş; 1963 yılından itibaren ise toplumcu, maddeci ve açık bir şiir ortaya koymuştur. “Şiiri akılla okumak” gerektiğini belirten şair uzun yıllar anlamsız şiirin karşısında olmuştur.
  • Her döneminde değişik bir üslup arayışına giren şair “Dize işlevini yitirdi.” diyerek çeşitli tartışmalara sebep olmuştur.
Kısaca özetleyecek olursak;

  • İlk şiiri 1944’te çıktı. Nokta adlı bir dergi de çıkarmıştır. İlk şiirlerinde şehir hayatının avareliklerini anlattı, 1954’ten sonra soyut şiire yöneldi. Şiirlerinde dize alışkanlığını kırar; öyküye, tasvire, diyaloglara yer verir. Tiyatrodan çok iyi yararlanmıştır. (Nerde Antigone, Tragedyalar, Çağrılmayan Yakup)
  • Divan şiirinden de etkilenen şair, resmin anlatma olanaklarından yararlanır. Siyasi olaylardan, yönelimlerden uzak kalmıştır. Yaşadığı döneme, çağa yabancılaşan insanın bunalımlarını işlemiştir.
  • Şiirlerinde insanın iç dünyasını ele almış, oldukça uzun şiirler yazmıştır.
  • Varoluşçuluk akımının etkisinde kalan sanatçı; kişinin dünya karşısındaki yerini araştıran, düşünce yönü ağır basan şiirler yazmıştır.
Eserleri:

  • Şiir: İkindi Üstü, Dirlik Düzenlik, Yerçekimli Karanfil, Umutsuzlar Parkı, Petrol, Nerde Antigone, Tragedyalar, Çağrılmayan Yakup, Kirli Ağustos, Ben Ruhi Bey Nasılım, Sevda ile Sevgi, Şairin Seyir Defteri, Bezik Oynayan Kadınlar, Oteller Kenti
  • Düzyazı: Gül Dönüyor Avucumda, Şiiri Şiirle Ölçmek
  • Kaynak: www.edebiyatogretmeni.org



  • Ayrıca diğer bir kaynakta
  • Kumkapı Ortaokulu'nu, İstanbul Erkek Lisesi'ni bitirdi (1946). Bir süre Yüksek Ticaret Okuluna devam etti, sonra ayrılarak ticarete atıldı. 1976'da ortağına devredinceye kadar babasının Kapalıçarşı'daki dükkanında antikacılık yaptı. Beyin kanaması geçirdiği Bodrum'dan İstanbul'a getirildiyse de kurtarılamadı. Mezarı Rumelihisarı'ndadır.

    İlk şiiri İstanbul dergisinde yayımlandı (Düşünce, Mart 1944). Bu ilk denemelerini, önce Garip etkisindeki yaşama sevincinin dile getirildiği şiirler, sonra İkinci Yeni akımı içinde özgün örnekler izledi.

    Her kitabında kendini yenileyerek, toplumda en iyi tanıdığı çevreyi ve bu çevrenin insanlarını anlatmak, bir bakıma onların içlerini dışa çevirmek (Mehmet H. Doğan) istedi.

    Değişik bir söyleyişin, imge düzeninin egemen olduğu şiirlerinde çağdaş insanın yabancılaşmasını düşünsel yanı ağır basan bir anlayışla işledi, yaşanan gerçekliği belli bir dünya görüşüyle irdelemeyi amaçladı.

    Memet Fuat'ın değerlendirmesiyle, "Edip Cansever de, Turgut Uyar gibi, çok sesli bir şiirin yaratıcısı oldu. Özgünlüğü kendisinden esinlenenleri damgalayıp 'taklitçi' durumuna düşürecek boyutlardaydı. Bu yüzden tek kaldı. Bir ara yanına sokulur gibi olan Ahmet Oktay da tehlikeyi sezince hemen uzaklaşmak gereğini duydu.

    İkinci Yeni içindeki yeri, anlama verdiği önemle, Turgut Uyar'a yakındı. Anlatılamayan, anlatılamadan kalan şeyleri bulup çıkarmaya, anlatmaya çabaladı. Orta malı edilmemiş anlamlan sadece insanın iç dünyasında değil, yaşamın çeşitli dış görünümlerinde de yakalamayı başardı.

    Soluklu uzun şiirlere eğilim duydu. Geleneksel şiirin değişmez kuralı olarak görülen 'yoğunlaştırma'ya, şiiri yakalamak için sözü sıkıştırmaya yakınlık duymadı. Kimi zaman dize yapısına hiç önem vermedi. Gereksiz görülen bir sürü çizgi içinden en güzel deseni çıkanveren bir ressam gibi yöneldi şiirsel güzelliklere."

    Şiirlerinde "otel" metaforunu sıkça kullandığı için edebiyatımızda "Oteller Şairi" olarak anılmıştır.

    En meşhur şiirlerinden biri olan "Sera Oteli" için Salah Birsel "Bu şiir Cansever'in portresidir" demiştir. Edip Cansever'i İkinci Yeni topluluğunun diğer isimlerinden ayıran en önemli farklardan biri, dize alışkanlığını tamamen kırmış olmasıdır.

    II. Yeni şiiri genel özelliklerde de değinildiği üzere şiirde öyküleme tekniğine yani uzun uzun anlatmaya karşıdır fakat Edip Cansever'de bu durum biraz farklıdır. Çünkü Edip Cansever; öyküye, tasvire ve diyalog tarzı ifadelere şiirlerinde sıkça yer vermiştir. Bu yüzden de Edip Cansever'in metin hacmi oldukça fazladır.

    Nerde Antigone, Tragedyalar, Çağrılmayan Yakup adlı eserleri teatral anlatımın görülmesi açısından önemlidir. En meşhur eseri Yerçekimli Karanfil'dir.

    Bütün şiirleri "Sonrası Kalır I - II" adlı eserinde toplanmıştır.

    Edip Cansever'in Eserleri:
    ŞİİR:
    • İkindi Üstü (1947),
    • Dirlik Düzenlik (1954),
    • Yerçekimli Karanfil (1957),
    • Umutsuzlar Parkı (1958),
    • Petrol (1959),
    • Nerde Antigone (1961),
    • Tragedyalar (1964),
    • Çağrılmayan Yakup (1969),
    • Kirli Ağustos (1970),
    • Sonrası Kalır (1974),
    • Ben Ruhi Bey Nasılım (1977),
    • Sevda ile Sevgi (1977),
    • Şairin Seyir Defteri (1980),
    • Yeniden (bütün şiirleri, 1981),
    • Bezik Oynayan Kadınlar (1982),
    • İlkyaz Şikâyetçileri (1984),
    • Oteller Kenti (1985).
  • DÜZYAZI:
    • Gül Dönüyor Avucumda (Ölümünden sonra 1987)
    • Şiiri Şiirle Ölçmek
  • ÖDÜLLERİ:
    • 1958 Yeditepe Şiir Armağanı Yerçekimli Karanfil ile
    • 1977 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü Ben Ruhi Bey Nasılım ile
    • 1982 Sedat Simavi Edebiyat Ödülü Yeniden ile
      kaynak: www.turkedebiyati.org
 
Son düzenleme:
S

Salim_Koç

Ellerinize sağlık paylaşımınız için çok teşekkürler.
 
Üst