B
Bülent
"de" kullanımı:
Bağlaç olan “de” sözcükten ayrı yazılır ve cümleden çıkarttığımızda cümlenin anlamında her ne kadar daralma olsa da cümlenin anlamı bozulmaz. (Bakınız: Örnek 1)
İsmin hâl eki olan ve sözcüğe bitişik yazılan “da” cümleden atıldığında ise cümlenin anlamı bozulur. (Bakınız: Örnek 2)
Ayrıca bağlaç olan “de” nin “te, ta” şekli yoktur. İsmin hâl eki olan “-da, -de” nin ise “-ta, -te” şekli vardır.
Örnek 1: Bizim okul da bugün tatil. (“da” ayrı yazılır.)
Örnek 2: Bizim okulda bugün şenlik var. (“da” bitişik yazılır.)
"ki" kullanımı:
“ki” bağlacı bağımsız bir sözcüktür ve daima diğer sözcüklerden ayrı yazılır.
“ki” bağlacı genellikle fiillerden, yargı bildiren ifadelerden ve özne görevli sözcüklerden sonra gelir:
Örnek : Atatürk diyor ki; Biz Türkler, bütün tarihimiz boyunca hürriyet ve istiklâle timsal olmuş bir milletiz.
Uyarı: “-ki” eki dilimizde ilgi zamiri ve sıfat türetme eki göreviyle kullanılır. Bu eki alan sözcükler “kiminki, neyinki, neredeki, ne zamanki” sorularına yanıt verirler.
Örnek : Onunki pek güzel değil.
Örnek : Bahçedeki tavuklara yem verelim.
"mi" kullanımı:
“mi” soru edatı cümleye ister soru anlamı katsın isterse katmasın diğer sözcüklerden daima ayrı yazılır:
Uyarı: “mi” li soru cümlelerinde “mi” den sonra gelen ekler, “mi” ye bitişik yazılır.
Bağlaç olan “de” sözcükten ayrı yazılır ve cümleden çıkarttığımızda cümlenin anlamında her ne kadar daralma olsa da cümlenin anlamı bozulmaz. (Bakınız: Örnek 1)
İsmin hâl eki olan ve sözcüğe bitişik yazılan “da” cümleden atıldığında ise cümlenin anlamı bozulur. (Bakınız: Örnek 2)
Ayrıca bağlaç olan “de” nin “te, ta” şekli yoktur. İsmin hâl eki olan “-da, -de” nin ise “-ta, -te” şekli vardır.
Örnek 1: Bizim okul da bugün tatil. (“da” ayrı yazılır.)
Örnek 2: Bizim okulda bugün şenlik var. (“da” bitişik yazılır.)
"ki" kullanımı:
“ki” bağlacı bağımsız bir sözcüktür ve daima diğer sözcüklerden ayrı yazılır.
“ki” bağlacı genellikle fiillerden, yargı bildiren ifadelerden ve özne görevli sözcüklerden sonra gelir:
Örnek : Atatürk diyor ki; Biz Türkler, bütün tarihimiz boyunca hürriyet ve istiklâle timsal olmuş bir milletiz.
Uyarı: “-ki” eki dilimizde ilgi zamiri ve sıfat türetme eki göreviyle kullanılır. Bu eki alan sözcükler “kiminki, neyinki, neredeki, ne zamanki” sorularına yanıt verirler.
Örnek : Onunki pek güzel değil.
Örnek : Bahçedeki tavuklara yem verelim.
"mi" kullanımı:
“mi” soru edatı cümleye ister soru anlamı katsın isterse katmasın diğer sözcüklerden daima ayrı yazılır:
Uyarı: “mi” li soru cümlelerinde “mi” den sonra gelen ekler, “mi” ye bitişik yazılır.