Y
yusufi
Kullanıcı
- 24 Eki 2007
- En iyi cevaplar
- 0
- 0
Anlama Gucunun Gelistirilmesi
Ogrenmek, anlamak demektir. Anlama gucunun gelistirilmesi icin konunun
dikkatle okunmasi, ogrenilenlerin eski bilgiler ile benzerlik ve
bagintisinin kurulmasi, orneklere dikkat edilmesi, okunulan konunun ana
fikrinin ortaya cikarilmasi hususlari uzerinde durulmasi gerekir. Not :
Asagidaki basliklar ayrica sayfanin yaninda kutu icinde yer alsin Butun,
Parca-Butun Yontemi A. Inceleme, B. Sorular olusturma, C. Okuma, D.
Hatirlama ve ozetleme, E. Tekrarlama. Butun, Parca-Butun Yontemi A.
Inceleme, B. Sorular olusturma, C. Okuma, D. Hatirlama ve ozetleme, E.
Tekrarlama.
A. Inceleme:
Bir kitabin veya yazinin incelenmesi o kitap hakkinda genel bir bilgi
sahibi olmak demektir. Bu da kitabin adinin, yazarinin, basildigi yilin,
kapagindaki tanitici yazilarin onsozu ile icindekilerin ve ana
basliklarin genel olarak gozden gecirilmesi ile mumkun olur. Eger
kitabin devamindan yararlanilmak isteniyor ise o zaman daha ayrintili
bir inceleme yapilmalidir.
B. Sorular olusturma:
Her kitabi veya yaziyi bir takim sorulara cevap bulmak icin okumak
gerekir. Bu nedenle okumaya gecmeden once, yapilan incelemeden de
yararlanilarak soz konusu kaynaktan cevaplan bulunabilecek sorular
belirlenmelidir. Bu sorular okuyucuyu daha dikkatli okumaya yoneltecektir.
C. Okuma:
Bir ders kitabini ya da dusundurucu bir eseri okurken beyin guclerini
konuya yoneltmek gerekir. Okudugunu anlamadaki basari iyi ve hizli
okuyabilmeye baglidir. Okuma sirasinda nicin, nasil, nerede, ne zaman,
kim gibi sorular okuyanin kafasinda merak uyandirmalidir. Ozelden genele
dogru gitmede kitabin her bolumunun ve sonucta tumunun ana dusuncesini
bulmak gerekir. Ele alinan konunun veya yazinin en az iki defa okunmasi
anlamanin on sartidir.
Ilk okumada kitap ya da yazidaki ana ve yan dusunceleri tespit etmek
gerekir. Bu sirada not cikarma ve satirlarin altini cizme gibi islemler
yapilmamalidir. Ikinci okumada ise; ana ve yan dusunceler kesin olarak
belirlenmeli ve satir altlan cizilmelidir.
a. Iyi okumak: Butun parca-butun yontemindeki calismalari yerine
getirmek iyi okumak demektir.
b. Hizli okumak: Iyi ve etkili okuma deyince, okudugunu anlamak ve hizli
okumak akla gelir. Ancak hizli okumayi engelleyen faktorler vardir.
1. Kavrama uzakliginin ve kesintilerinin kisa olusu; bazi kisiler bir
yaziyi okurken bir veya daha cok kelimeyi kavrayabilirken bazilari tum
satiri kavrayabilmektedir. Buna kavrama uzakligi denir.
2. Sik sik geriye donus; kavrama uzakligi ne kadar uzak olursa geriye
donusler o oranda cogalir ve zaman kaybina neden olur.
3. Sessiz okuma aliskanliginin kazanilmis olmasidir.
Okuma hizinin gelistirilmesi icin; gozlerin kusursuz olmasi ya da goz
kusurlarinin giderilmis olmasi, sozcuk dagarcigini zenginlestirmek, cok
okumak, sozluk ve ansiklopedi gibi kaynak kitaplardan yararlanmayi
aliskanlik haline getirmek, yeni, yabanci ve teknik sozcukleri not etmek
ve bunlari gunluk konusmalarda ve yazilarda kullanmaya calismak gereklidir.
Okumayi gelistirmede on sart iyi ve surekli okuma aliskanligi edinmek,
gunde en az 15-20 dakikalik bir zamani okumaya ayirmaktir. Okumayi daha
iyiye goturmek icin okuldaki Turkce ve Edebiyat ogretmenleri ile
isbirligi yapilabilir.
D. Hatirlama-Ozetleme:
Okuduklarini yeniden gozden gecirmeyen hatirlamaya calismayanlar,
ogrendiklerinin yarisini kitabi biraktiktan bir sure sonra
unutmaktadirlar. Bu nedenle ogrendiklerimizi unutmamak icin duzenli bir
caba gostermek zorundayiz.
Gozden gecirme ve hatirlama calismalarinizi parca parca yurutmelisiniz.
Her baslik altindaki parcayi dikkatle okuduktan sonra durunuz,
okuduklarinizi hatirlamaya calisiniz. Eger zamaniniz sinirli ise konunun
ana cizgilerini belirlemekle yetinebilirsiniz.
Okudugunuz yere bakmadan o parcayi basari ile ozetleyebilirseniz o
parcayi anlamissiniz demektir.
Ozetleme: Bu konuda dikkat edilmesi gereken en onemli nokta okunulan
yazinin ozunu yakalamak ve bunu okunan yaziya bakmadan kendi
sozcukleriniz ile olusturacaginiz cumleler ile okunakli ve kisaca
yazabilmektir.
En kolay ozetleme paragraf paragraf yapilan ozetlemedir. Ikincisi
paragraf kumelerinin ozetlenmesidir. Ucuncusu bolumlerin ozetlenmesidir.
En son asama ise yazinin tumunun ozetlenmesidir.
Ozet cikarirken yazidaki plani bozmamaya, yazinin amacini yitirmemeye,
ana dusuncesini ve onu destekleyen yardimci dusunceleri belirtmeye ve
yazidaki anlami korumaya calisilmalidir.
E. Tekrarlama:
Bu asamada, okuyup ogrendiklerinizin dogru olup olmadigini denetlemis ve
dogru olanlari pekistirmis olacaksiniz. Dogrulama amaci ile yapacaginiz
ilk is, okudugunuz kitap ya da yazinin genel yapisini incelemektir.
Ikinci isiniz kitap ya da yazi ile ilgili olarak olusturdugunuz
sorularin tumunu cevaplayip, cevaplayamadiginizi yoklamaktir.
Cevaplanmasi gereken yeni sorular ortaya cikmissa, onlari da cevaplamis
olmalisiniz. Ucuncu isiniz ise kitap ya da yaziyi yeniden okumak ve
notlarimizdaki eksiklikleri tamamlamaktir.
Not alma:
a. Ogretmenin anlattiklarindan ozellikle ders kitabinda bulunmayan
aciklamanin,
b. Bir konferanscinin anlamli bulunan dusuncelerinin,
c. Okunan kitap ya da yazida ilginc bulunan dusuncelerin,
d. Bir gezide ilginizi ceken ozelliklerin,
e. Herhangi bir anda akla gelen ilginc goruslerin kisa sozlerle
yazilmasi, not alma olarak tanimlanabilir.
Yararlari:
a. Konuyu kisaltarak not tuttugunuz icin ifade yeteneginiz gelisir.
b. Ogrenilenler zamanla unutulsa bile bu konu ile ilgili notlari
okumakla konuyu hemen hatirlarsiniz.
c. Not tutma aninda dikkat devamli olarak bir toplandigindan bilgi ve
fikirler kolayca zihninize yerlesir.
d. Tertip ve duzenleme yeteneklerinizi arttirir. e. Sizi surekli olarak
etkin, uyanik ve gelismeye acik tutar.
Not almada dikkat edilecek noktalar:
1. Not almaya baslarken tarih koyunuz.
2. Not tutarken belli bir plana gore hareket edilmelidir. Plan ve
taslak, notlarin duzenli olarak yazilmasina yardim eder. Bir konuyu
bolum ve kisimlara ayirarak not aliniz.
3. Notlar kisa ve ozlu fikirleri kapsamalidir.
4. Notlar kendi ifadelerinizle yazilmalidir.
5. Notlari yazarken duzenli ve okunakli bir ifade kullanilmalidir.
alıntı...
Ogrenmek, anlamak demektir. Anlama gucunun gelistirilmesi icin konunun
dikkatle okunmasi, ogrenilenlerin eski bilgiler ile benzerlik ve
bagintisinin kurulmasi, orneklere dikkat edilmesi, okunulan konunun ana
fikrinin ortaya cikarilmasi hususlari uzerinde durulmasi gerekir. Not :
Asagidaki basliklar ayrica sayfanin yaninda kutu icinde yer alsin Butun,
Parca-Butun Yontemi A. Inceleme, B. Sorular olusturma, C. Okuma, D.
Hatirlama ve ozetleme, E. Tekrarlama. Butun, Parca-Butun Yontemi A.
Inceleme, B. Sorular olusturma, C. Okuma, D. Hatirlama ve ozetleme, E.
Tekrarlama.
A. Inceleme:
Bir kitabin veya yazinin incelenmesi o kitap hakkinda genel bir bilgi
sahibi olmak demektir. Bu da kitabin adinin, yazarinin, basildigi yilin,
kapagindaki tanitici yazilarin onsozu ile icindekilerin ve ana
basliklarin genel olarak gozden gecirilmesi ile mumkun olur. Eger
kitabin devamindan yararlanilmak isteniyor ise o zaman daha ayrintili
bir inceleme yapilmalidir.
B. Sorular olusturma:
Her kitabi veya yaziyi bir takim sorulara cevap bulmak icin okumak
gerekir. Bu nedenle okumaya gecmeden once, yapilan incelemeden de
yararlanilarak soz konusu kaynaktan cevaplan bulunabilecek sorular
belirlenmelidir. Bu sorular okuyucuyu daha dikkatli okumaya yoneltecektir.
C. Okuma:
Bir ders kitabini ya da dusundurucu bir eseri okurken beyin guclerini
konuya yoneltmek gerekir. Okudugunu anlamadaki basari iyi ve hizli
okuyabilmeye baglidir. Okuma sirasinda nicin, nasil, nerede, ne zaman,
kim gibi sorular okuyanin kafasinda merak uyandirmalidir. Ozelden genele
dogru gitmede kitabin her bolumunun ve sonucta tumunun ana dusuncesini
bulmak gerekir. Ele alinan konunun veya yazinin en az iki defa okunmasi
anlamanin on sartidir.
Ilk okumada kitap ya da yazidaki ana ve yan dusunceleri tespit etmek
gerekir. Bu sirada not cikarma ve satirlarin altini cizme gibi islemler
yapilmamalidir. Ikinci okumada ise; ana ve yan dusunceler kesin olarak
belirlenmeli ve satir altlan cizilmelidir.
a. Iyi okumak: Butun parca-butun yontemindeki calismalari yerine
getirmek iyi okumak demektir.
b. Hizli okumak: Iyi ve etkili okuma deyince, okudugunu anlamak ve hizli
okumak akla gelir. Ancak hizli okumayi engelleyen faktorler vardir.
1. Kavrama uzakliginin ve kesintilerinin kisa olusu; bazi kisiler bir
yaziyi okurken bir veya daha cok kelimeyi kavrayabilirken bazilari tum
satiri kavrayabilmektedir. Buna kavrama uzakligi denir.
2. Sik sik geriye donus; kavrama uzakligi ne kadar uzak olursa geriye
donusler o oranda cogalir ve zaman kaybina neden olur.
3. Sessiz okuma aliskanliginin kazanilmis olmasidir.
Okuma hizinin gelistirilmesi icin; gozlerin kusursuz olmasi ya da goz
kusurlarinin giderilmis olmasi, sozcuk dagarcigini zenginlestirmek, cok
okumak, sozluk ve ansiklopedi gibi kaynak kitaplardan yararlanmayi
aliskanlik haline getirmek, yeni, yabanci ve teknik sozcukleri not etmek
ve bunlari gunluk konusmalarda ve yazilarda kullanmaya calismak gereklidir.
Okumayi gelistirmede on sart iyi ve surekli okuma aliskanligi edinmek,
gunde en az 15-20 dakikalik bir zamani okumaya ayirmaktir. Okumayi daha
iyiye goturmek icin okuldaki Turkce ve Edebiyat ogretmenleri ile
isbirligi yapilabilir.
D. Hatirlama-Ozetleme:
Okuduklarini yeniden gozden gecirmeyen hatirlamaya calismayanlar,
ogrendiklerinin yarisini kitabi biraktiktan bir sure sonra
unutmaktadirlar. Bu nedenle ogrendiklerimizi unutmamak icin duzenli bir
caba gostermek zorundayiz.
Gozden gecirme ve hatirlama calismalarinizi parca parca yurutmelisiniz.
Her baslik altindaki parcayi dikkatle okuduktan sonra durunuz,
okuduklarinizi hatirlamaya calisiniz. Eger zamaniniz sinirli ise konunun
ana cizgilerini belirlemekle yetinebilirsiniz.
Okudugunuz yere bakmadan o parcayi basari ile ozetleyebilirseniz o
parcayi anlamissiniz demektir.
Ozetleme: Bu konuda dikkat edilmesi gereken en onemli nokta okunulan
yazinin ozunu yakalamak ve bunu okunan yaziya bakmadan kendi
sozcukleriniz ile olusturacaginiz cumleler ile okunakli ve kisaca
yazabilmektir.
En kolay ozetleme paragraf paragraf yapilan ozetlemedir. Ikincisi
paragraf kumelerinin ozetlenmesidir. Ucuncusu bolumlerin ozetlenmesidir.
En son asama ise yazinin tumunun ozetlenmesidir.
Ozet cikarirken yazidaki plani bozmamaya, yazinin amacini yitirmemeye,
ana dusuncesini ve onu destekleyen yardimci dusunceleri belirtmeye ve
yazidaki anlami korumaya calisilmalidir.
E. Tekrarlama:
Bu asamada, okuyup ogrendiklerinizin dogru olup olmadigini denetlemis ve
dogru olanlari pekistirmis olacaksiniz. Dogrulama amaci ile yapacaginiz
ilk is, okudugunuz kitap ya da yazinin genel yapisini incelemektir.
Ikinci isiniz kitap ya da yazi ile ilgili olarak olusturdugunuz
sorularin tumunu cevaplayip, cevaplayamadiginizi yoklamaktir.
Cevaplanmasi gereken yeni sorular ortaya cikmissa, onlari da cevaplamis
olmalisiniz. Ucuncu isiniz ise kitap ya da yaziyi yeniden okumak ve
notlarimizdaki eksiklikleri tamamlamaktir.
Not alma:
a. Ogretmenin anlattiklarindan ozellikle ders kitabinda bulunmayan
aciklamanin,
b. Bir konferanscinin anlamli bulunan dusuncelerinin,
c. Okunan kitap ya da yazida ilginc bulunan dusuncelerin,
d. Bir gezide ilginizi ceken ozelliklerin,
e. Herhangi bir anda akla gelen ilginc goruslerin kisa sozlerle
yazilmasi, not alma olarak tanimlanabilir.
Yararlari:
a. Konuyu kisaltarak not tuttugunuz icin ifade yeteneginiz gelisir.
b. Ogrenilenler zamanla unutulsa bile bu konu ile ilgili notlari
okumakla konuyu hemen hatirlarsiniz.
c. Not tutma aninda dikkat devamli olarak bir toplandigindan bilgi ve
fikirler kolayca zihninize yerlesir.
d. Tertip ve duzenleme yeteneklerinizi arttirir. e. Sizi surekli olarak
etkin, uyanik ve gelismeye acik tutar.
Not almada dikkat edilecek noktalar:
1. Not almaya baslarken tarih koyunuz.
2. Not tutarken belli bir plana gore hareket edilmelidir. Plan ve
taslak, notlarin duzenli olarak yazilmasina yardim eder. Bir konuyu
bolum ve kisimlara ayirarak not aliniz.
3. Notlar kisa ve ozlu fikirleri kapsamalidir.
4. Notlar kendi ifadelerinizle yazilmalidir.
5. Notlari yazarken duzenli ve okunakli bir ifade kullanilmalidir.
alıntı...
